ارتودنسی دندان یکی از رشته‌های تخصصی دندانپزشکی است که به اصلاح مشکلات مربوط به ناهنجاری‌های دندان و فک می‌پردازد. این درمان نه تنها به بهبود ظاهر لبخند کمک می‌کند، بلکه سلامت دهان و دندان را نیز بهبود می‌بخشد. اما ارتودنسی دندان برای چه کسانی مناسب است و چه زمانی باید به فکر آن باشید و هزینه ارتودنسی دندان چقدر است؟ در این مقاله، به طور جامع به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
ارتودنسی با استفاده از ابزارهایی همچون براکت‌ها، سیم‌ها، و پلاک‌های دندانی، به بهبود چینش دندان‌ها و هماهنگی فک‌ها کمک می‌کند. تاریخچه این علم به بیش از دو هزار سال قبل بازمی‌گردد، اما در چند دهه اخیر با پیشرفت فناوری، ابزارهای مدرن و روش‌های جدیدی برای بهبود نتایج ارتودنسی معرفی شده‌اند.
چه کسانی نیاز به ارتودنسی دارند؟
افرادی که مشکلاتی همچون کجی دندان ها، فاصله غیرطبیعی بین دندان ها، مشکلات جویدن یا مشکلات فکی دارند، از ارتودنسی بهره‌مند خواهند شد. این مشکلات می‌توانند نه تنها به ظاهر فرد آسیب برسانند، بلکه به مرور زمان مشکلات بیشتری نیز در سلامت دهان و دندان ها ایجاد کنند.
اگر دندان‌های شما به طور غیرطبیعی چینش یافته‌اند یا فاصله زیادی بین دندان‌هایتان وجود دارد، ممکن است به ارتودنسی نیاز داشته باشید. همچنین، اگر در هنگام جویدن غذا یا صحبت کردن با مشکل مواجه هستید، این نشانه‌ها نیز می‌توانند دلایلی برای مشاوره با دندانپزشک باشند. در برخی موارد، تنفس از طریق دهان نیز می‌تواند نشانه‌ای از ناهنجاری‌های فکی باشد که نیاز به درمان دارد.
بهترین زمان برای شروع ارتودنسی معمولاً دوران کودکی و نوجوانی است، زمانی که استخوان‌های فک هنوز در حال رشد هستند و دندان‌ها به راحتی جابجا می‌شوند. اما این به این معنی نیست که بزرگسالان نمی‌توانند از ارتودنسی بهره‌مند شوند. در واقع، بسیاری از بزرگسالان امروزه به دنبال اصلاح مشکلات دندانی خود هستند و با موفقیت تحت درمان قرار می‌گیرند.
انواع ارتودنسی دندان
ارتودنسی دندان در انواع مختلفی وجود دارد که بسته به نیاز فرد، دندانپزشک ممکن است یکی از این روش‌ها را توصیه کند:
ارتودنسی ثابت: این نوع ارتودنسی شامل استفاده از براکت‌ها و سیم‌هاست که به دندان‌ها متصل می‌شوند و تا پایان درمان باقی می‌مانند.
ارتودنسی متحرک: در این نوع ارتودنسی، از پلاک‌های دندانی استفاده می‌شود که فرد می‌تواند آن‌ها را از دهان خود خارج کند.
ارتودنسی نامرئی: این روش شامل استفاده از پلاک‌های شفافی است که به راحتی دیده نمی‌شوند و برای افرادی که نمی‌خواهند براکت‌های فلزی دیده شوند، مناسب است.
مراحل درمان ارتودنسی
درمان ارتودنسی معمولاً شامل چندین مرحله است:
ارزیابی اولیه و برنامه‌ریزی درمان: در این مرحله، دندانپزشک وضعیت دندان‌ها و فک‌ها را بررسی کرده و برنامه درمانی مناسب را تعیین می‌کند.
قرار دادن براکت‌ها و سیم‌ها: براکت‌ها به دندان‌ها چسبانده می‌شوند و سیم‌ها برای تنظیم موقعیت دندان‌ها استفاده می‌شوند.
تنظیمات دوره‌ای و پیگیری‌ها: در طول درمان، دندانپزشک به طور منظم براکت‌ها و سیم‌ها را تنظیم می‌کند تا دندان‌ها به موقعیت صحیح هدایت شوند.
چگونه از دندان‌های خود در طول درمان ارتودنسی مراقبت کنید؟
رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی بسیار مهم است. استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی، نخ دندان و دهان‌شویه‌ها می‌تواند به پیشگیری از ایجاد پلاک و پوسیدگی کمک کند. همچنین، تغذیه سالم و اجتناب از مواد غذایی سخت و چسبنده می‌تواند از آسیب به براکت‌ها و سیم‌ها جلوگیری کند.
ارتودنسی در کودکان و بزرگسالان
درمان ارتودنسی در کودکان و بزرگسالان تفاوت‌هایی دارد. در کودکان، استخوان‌های فک هنوز در حال رشد هستند، که این امر می‌تواند درمان را آسان‌تر و سریع‌تر کند. اما در بزرگسالان، با توجه به ثابت بودن وضعیت استخوان‌ها، درمان ممکن است طولانی‌تر باشد و نیاز به روش‌های پیچیده‌تری داشته باشد.
هزینه‌های ارتودنسی
هزینه ارتودنسی بستگی به عواملی مانند نوع درمان، مدت زمان درمان و موقعیت جغرافیایی دارد. همچنین، برخی از بیمه‌ها بخشی از هزینه‌های ارتودنسی را پوشش می‌دهند. بنابراین، قبل از شروع درمان، بهتر است با دندانپزشک خود درباره هزینه‌ها و گزینه‌های پرداخت صحبت کنید.
پس از پایان درمان ارتودنسی، انتظار می‌رود دندان‌ها در موقعیت صحیح خود قرار گیرند و مشکلات فکی نیز برطرف شوند. بهبود در ظاهر لبخند و افزایش اعتماد به نفس از دیگر نتایج مثبت این درمان است. البته برای حفظ نتایج، ممکن است نیاز به استفاده از نگهدارنده‌های دندانی باشد.