جراحی‌های ایمپلنت اگرچه خود را به‌عنوان مهمترین روش ترمیم جاهای خالی دندان‌های از دست رفته معرفی کرده‌اند، اما به طور کلی ایمپلنت تنها با یک روش جراحی انجام نمی‌شود؛ بلکه دارای انواع مختلفی است که هر یک از کارایی، مزیت و جایگاه خاصی برخوردار است.
انواع جراحی های ایمپلنت با توجه به ساختار و شکل طول پایه و سایز قطر ایمپلنت، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. کلینیک تخصصی پدیدار دنتال در ادامه این مطلب قصد دارد تا شما را با انواع جراحی‌های ایمپلنت اقساطی آشنا کند.
انواع ایمپلنت دندان
انواع جراحی های ایمپلنت بر اساس روش کاشت دندان به چهار روش مختلف تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
- ایمپلنت اندواستیل
- ایمپلنت ساب پریواستیل
- ایمپلنت یک مرحله ای
- ایمپلنت دو مرحله ای
در ادامه به بررسی هر یک از روش‌های جراحی ایمپلنت دندان خواهیم پرداخت:
ایمپلنت دندان اندواستیل (Endosteal)
در حال حاضر که شما در حال مطالعه این مقاله هستید، ایمپلنت اندو استیل بهترین نوع ایمپلنت دندان و رایج‌ترین روش برای ایمپلنت دندان‌های از دست رفته است. پایه‌های این نوع ایمپلنت به شکل گرد هستند و معمولاً از جنس تیتانیوم ساخته می‌شوند.
مراحل انجام ایمپلنت اندو استیل
برای انجام عمل جراحی ایمپلنت دندان به روش اندواستیل، نخست باید دندانپزشک بافت لثه را بشکافد و پس از آن، استخوان فک را برای استقرار و کاشت پایه ایمپلنت که یک پیچ تیتتانیومی است، آماده سازی کند.
این پیچ تیتانیومی قرار است به‌عنوان ریشه مصنوعی دندان ایفای نقش کند. بنابراین، دندانپزشک برای اطمینان از استحکام و جوش خوردن کامل این پایه تیتانیومی در داخل استخوان فک، نیاز به دو تا چهار ماه زمان خواهد داشت. البته این مدت زمان ممکن است در برخی از بیماران خاص مثل افراد مسن یا افراد سیگاری بیشتر باشد.
در این روش، چون استخوان پایه ایمپلنت و بافت نرم با یکدیگر متصل می‌شوند، لذا ایمپلنت اندواستیل از ماندگارترین و طبیعی‌ترین عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان به‌حساب می‌آید.
مهمترین پیش نیاز روش جراحی ایمپلنت دندان به صورت اندواستیل، تراکم استخوانی کافی در استخوان فک بیمار است. گاهی اوقات بنا به دلایل مختلف، از جمله دلایل ژنتیکیف ضربه و یا بیماری پریودنتال، استخوان فک از بین می‌رود و از استحکام لازم برای پذیرش پایه ایمپلنت برخوردار نخواهد بود. در چنین شرایطی، متخصص باید اقدام به انجام پیوند استخوان کند و یا از روش ایمپلنت ساب پریواستیل استفاده کند.
ایمپلنت دندان ساب پریواستیل (Subperiosteal)
این نوع ایمپلنت بیشتر برای افرادی مناسب است که استخوان مقاوم و کافی ندارند. در این روش، به این صورت عمل می‌شود که یک پایه فلزی بر روی استخوان و در زیر لثه قرار می‌گیرد و روکش‌های دندان بر روی آن نصب می‌شوند.
همان‌طور که در بالا هم اشاره شد، این روش جراحی ایمپلنت ویژه بیمارانی است که بنا به دلایل مختلف از استحکام کافی در استخوان فک برخوردار نیستند.
این روش به‌عنوان یکی از کوتاه مدت‌ترین روش‌های کاشت ایمپلنت دندان به حساب می‌آید. یعنی به طور کلی، دندانپزشک می‌تواند این نوع عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان را در دو جلسه انجام دهد.
این روش ایمپلنت از مقاومت و پایداری زیادی برخوردار نیست؛ به دلیل آن‌که پایه ایمپلنت یا همان فیکسچر در داخل بافت استخوان فک قرار داده نشده و فقط تا بالای استخوان امتداد پیدا می‌کند. به عبارت بهتر، چون پایه ایمپلنت تنها در بافت نرم لثه قرار گرفته است، لذا خیلی نمی‌توان از آن انتظار استحکام و ماندگاری بلندمدتی را داشت.
در عین حال توجه داشته باشید که ایمپلنت ساب پریو استیل، در مقایسه با پروتزهای بدون ایمپلنت از مقاومت و استحکام بالاتری برخوردار است؛ ولی در مقایسه با ایمپلنت اندو استیل مقاومت و استحکام کم‌تری دارد.
ایمپلنت دندان یک مرحله ای
در این نوع ایمپلنت، پس از استقرار پایه ایمپلت در داخل استخوان فک، قسمتی از آن در بیرون بافت لثه قرار می‌گیرد و تنها با یک مرحله جراحی می‌توان آن را اجرا کرد. بیمار پس از بهبودی نیازی به جراحی لثه نخواهد داشت و تاج دندان بر روی پایه بیرون زده از لثه نصب می‌شود.
ایمپلنت یک مرحله‌ای،
که به آن ایمپلنت فوری هم گفته می‌شود، به این ترتیب است که کل فرایند خارج کردن دندان پوسیده یا ریشه آن و قرار گرفتن پایه ایمپلنت در داخل استخوان فک و همچنین اجرای پروتز یا روکش نهایی دندان، همگی طی یک جلسه انجام می‌شوند. اگرچه این روش دارای الزامات و دردسرهای خاص خود است، اما به طور کلی به آن ایمپلنت بدون درد نیز گفته می‌شود.
ایمپلت دندان دو مرحله ای
این روش رایج‌ترین و جذاب‌ترین نوع ایمپلنت دندان است. در این روش پس از آن‌که ایمپلنت دندان در داخل استخوان فک و در زیر بافت لثه نصب می‌شود، بالای آن با بخیه بسته می‌شود. پس از طی یک دوره ترمیمی و درمانی چند ماهه، دوباره بافت لثه برداشته می‌شود و طی یک عمل جراحی دوم، اباتمنت و تاج دندان بر روی پایه ایمپلنت وصل می‌شوند.
ایمپلنت زیگوماتیک چیست؟
ایمپلنت زیگوماتیک یکی از نادرترین و پیچیده‌ترین انواع عمل‌های جراحی ایمپلنت است. هنگامی که بیمار از تراکم استخوان کافی برای کاشت پایه ایمپلنت برخوردار باشد، دندانپزشک می‌تواند گذشته از کاشت ایمپلنت به روش اندواستیل، از ایمپلنت‌های زیگوماتیک هم استفاده کند. مهمترین مشخصه بارز و وجه تمایز بین ایمپلنت‌های زیگوماتیک با انواع دیگر ایمپلنت، این است که در این روش به جای کاشت پایه ایمپلنت در داخل استخوان فک، پایه ایمپلنت در داخل استخوان گونه کاشته می‌شود.
بهترین روش برای آماده سازی استخوان فک
در برخی موارد بیمار بنا به هر دلیل از تراکم استخوان و یا استحکام استخوان کافی در فک خود برخوردار نیست که بتواند پذیرای خوبی برای پایه ایمپلنت باشد. این عارضه که به وسیله پرتونگاری یا روش‌های دیگر مشخص می‌شود، در چنین مواقعی دندانپزشک ناچار به استفاده از روش‌های دیگر برای مقاوم سازی بافت استخوان فک بیمار خواهد شد.
مهمترین روش‌های جبران تراکم استخوان فک بیمار عبارتند از
- روش تقویت استخوان (Bone augmentation)
- روش لیفت سینوس (Sinus Lift)
- افزایش ارز ریچ یا سه تیغ استخوان فک (Ridge expansion)
بهترین انواع جراحی ایمپلنت دندان کدامند؟
این‌که کدام روش جراحی ایمپلنت دندان می‌تواند بهترین روش برای یک بیمار به حساب بیاید، موضوعی نیست که بتوان آن را به صورت کلی و برای همه بیان کرد. بلکه دندانپزشک متخصص با انجام بررسی‌های میدانی، معاینه چشمی و استفاده از روش‌های تشخیصی مثل پرتونگاری، می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین روش جراحی ایمپلنت برای بیمار مورد نظر خود را مشخص کند.
البته عوامل دیگری نیز در این میان تأثیرگذار هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
- سن بیمار (که حتماً باید بالای ۱۸ سال باشد)
- بیماری‌های زمینه‌ای بیمار (مثل ناراحتی قلبی، سرطان، فشار خون، چربی خون، تیروئید و …)
- شرایط عمومی بیمار (مثل خانم‌های باردار، افراد سیگاری، مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی و …)
- میزان تراکم استخوان بیمار در ناحیه فک
- علت از بین رفتن دندان قبلی (زمینه‌های ژنتیکی، ضربه یا عوامل دیگر)
- در هر حال دندانپزشک با در نظر گرفتن تمامی عوامل بالا می‌تواند نسبت به معرفی بهترین عمل جراحی ایمپلنت دندان اقدام کند.
مینی ایمپلنت چیست؟
مینی ایمپلنت یکی از پیشرفتهای شگفت انگیز در دنیای دندانپزشکی است که شبیه به کاشت معمولی ایمپلنت می‌باشد؛ با این تفاوت که قطر آن کم‌تر از ۳ میلی‌متر است. معمولاً از مینی ایمپلنت زمانی استفاده می‌شود که پهنای استخوان فک بیمار برای انجام ایمپلنت‌هایی با اندازه‌های استاندارد کفایت نکند. مینی ایمپلنت نیازی به ایجاد شکاف و خونریزی در لثه ندارد و مراحل اجرای آن بسیار آسان‌تر از سایر روش‌های ایمپلنت است.
ایمپلنت دیجیتال چیست؟
ایمپلنت دیجیتال یا عمل جراحی پیوند ناوبری دیجیتال، بر اساس یک فناوری روز و با استفاده از ابزار و نرم‌افزارهای سه بُعدی سازی انجام می‌شود که می‌تواند عملیات پر کردن جای خالی ناشی از دندان از دست رفته بیمار را با کم‌ترین جراحت و برش جبران کند. مهمترین مزیت ایمپلنت دیجیتال، کاهش درد و خونریزی و همچنین قرار گرفتن پایه ایمپلنت در داخل فک با بالاترین دقت می‌باشد.
ایمپلت دیجیتال به دلیل پشتوانه فناوری بسیار پیشرفتهای که دارد، در مقایسه با سایر روش‌های ایمپلنت از هزینه بیشتری برخوردار است و نیاز به تخصص ویژه‌ای دارد.
اوردنچر چیست؟
اوردنچر یکی دیگر از روش‌های نوین برای کاشت دندان است که با استفاده از آن می‌توان دندان مصنوعی را بر روی یک پایه ثابت قرار داد. مهمترین مزیت این روش نسبت به روش دندان‌های مصنوعی این است که هیچ‌گونه لغزشی نمی‌تواند بر آن غلبه کند و از مقاومت بسیار بالایی در زمان غذا خوردن، حتا مواد غذایی سخت و جامد برخوردار است.
البته به این نکته توجه داشته باشید که اوردنچر بر اساس تعداد دندان و پایه‌های ایمپلنت می‌تواند از قیمت متنوعی برخوردار باشد و به طور کلی هزینه آن در مقایسه با سایر روش‌های ایمپلنت (البته به جز ایمپلنت دیجیتال) بیشتر است.
سخن پایانی
ایمپلنت دندان شاید به ظاهر یک روش ترمیمی به حساب بیاید، اما در اصل حاوی روش‌ها و عمل‌های جراحی متنوعی است که کلینیک تخصصی پدیدار دنتال در این مطلب سعی کرد به تشریح هر یک از این روش‌ها بپردازد. اگر قصد انجام عمل کاشت ایمپلنت دندان و ترمیم جای خالی دندان از دست رفته خود را دارید، به شما توصیه می‌کنیم که ضمن مراجعه به متخصصین با سابقه در کلینیک تخصصی پدیدار دنتال، با مناسب‌ترین و بهترین روش عمل جراحی ایمپلنت دندان برای خودتان آشنا شوید. چون هرگز نمی‌توان یک روش را برای همه افراد به عنوان روش برتر پیشنهاد کرد.
