جراحی دندان عقل یا عملکرد جراحی دندان عقل به معنای خارج کردن یک یا تمامی دندان های عقل است. دندان های عقل آخرین دندان هایی هستند که در دهان شما رشد میکنند و ممکن است به دلیل فضای کم در دهان یا جایگیری نامناسب، عدم رشد صحیح یا عفونت، نیاز به جراحی داشته باشند.
دندان عقل چیست؟
دندان سوم یا دندان عقل یکی از چهار دندان سومولار (دندانهای پشتی) است که در هر کف دهان و در هر دو جانب قرار دارد. این دندانها در سن بالغیت (در دوران نوجوانی یا بزرگسالی) شروع به رشد میکنند. به دلیل این که این دندانها آخرین دندانهایی هستند که در دهان ظاهر میشوند، ممکن است فضای کافی برای رشد و ظاهر شدن آنها وجود نداشته باشد.
بسیاری از افراد ممکن است به دلیل فضای کم در دهان، جایگیری نامناسب یا سایر مشکلات، مشکلاتی با دندان عقل داشته باشند. به همین دلیل، بسیاری از افراد نیاز به خارج کردن یک یا تمامی دندانهای عقل خود دارند. این فرایند به عنوان جراحی دندان عقل شناخته میشود و ممکن است به دلیل عفونت، درد، تزریق، تخریب دندانهای مجاور یا دلایل دیگر انجام شود.
جراحی دندان عقل نهفته چگونه انجام می شود؟
جراحی برای خارج کردن دندان عقل نهفته از زیر لثه و یا از داخل استخوان فک انجام میشود. در اینجا یک توضیح کلی از روند جراحی دندان عقل نهفته آورده شده است:
آمادهسازی: قبل از جراحی، دندانپزشک شما ممکن است از شما بخواهد تا قبل از عمل، مراقبتهای خاصی انجام دهید، مانند محدود کردن مصرف غذا و نوشیدنی قبل از جراحی. همچنین، ممکن است از شما بخواهد که قبل از جراحی داروهای خاصی مصرف کنید.
بیهوشی: قبل از جراحی، دندانپزشک شما را بیهوش محلی یا عمومی میکند تا از درد و ناراحتی جلوگیری شود.
جراحی: پس از بیهوشی، دندانپزشک شما با استفاده از ابزارهای جراحی مناسب، لثه را باز میکند و دسترسی به دندان عقل نهفته را فراهم میکند. سپس دندان عقل نهفته از استخوان فک خارج میشود. در برخی موارد، قابلیت دندان هم ممکن است قبل از خارج کردن دندان عقل نهفته، شکسته شود تا از خارج شدن آسانتر آن اطمینان حاصل شود.
دوخت: پس از خارج کردن دندان عقل نهفته، لثه دوباره دوخته میشود تا بهبود سریعتری را تضمین کند.
پساعملی: بعد از جراحی، دندانپزشک شما را در مورد مراقبتهای پساعملی مانند مصرف داروها، استفاده از یخ، محدودیتهای غذایی و نحوه تمیزی دهان را راهنمایی میکند.
دلایل نیاز به جراحی دندان عقل
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است نیاز به عمل دندان عقل را الزامی کنند. برخی از این دلایل عبارتند از:
فضای کم در دهان
اگر دندان عقل شما به دلیل فضای کم در دهان نمیتواند به طور کامل در جا بماند، ممکن است نیاز به جراحی برای جابجایی یا خارج کردن آن باشد.
عدم رشد صحیح
در برخی از موارد، دندان عقل ممکن است به ناحیه دهان نزدیک شود اما به طور کامل بروز نکند یا به صورت نامنظم بروز کند که ممکن است نیاز به جراحی دندان عقل را الزامی کند.
عفونت و التهاب
اگر دندان عقل شما به علت فضای کم در دهان یا به دلیل نامنظم بروز کردن، منجر به التهاب و عفونت در نزدیکی آن ناحیه شود، ممکن است نیاز به جراحی برای خارج کردن دندان عقل باشد.
درد و عدم راحتی
در برخی از موارد، دندان عقل ممکن است به دلیل فشار بر روی دندانهای مجاور یا به دلیل جابجایی نامنظم، منجر به درد، تورم و عدم راحتی شود که جراحی برای حل این مشکلات الزامی میشود.
انواع جراحی دندان عقل
در ادامه به توضیح انواع جراحی دندان عقل میپردازیم.
دندان عقل سالم و کامل
در این حالت، دندان عقل به طور کامل از لثه بیرون آمده و در جای خود قرار گرفته است. این نوع دندان عقل بدون مشکلات جدی است و نیازی به جراحی ندارد. اگر دندان عقل به طور صحیح در جای خود قرار گرفته باشد و هیچ مشکلی ایجاد نکند، ممکن است بدون نیاز به جراحی در دهان باقی بماند.
دندان عقل نهفته
دندانی است که که به دلیل فضای کم در فک یا جایگیری نامناسب، قادر به شکل گیری و خروج از لثه نیست. این نوع دندان عقل ممکن است به صورت افقی، عمودی یا به سمت دیگر دندانها جای گیری کرده باشد. در این حالت، ممکن است دندان عقل عفونی شود، به دندانهای اطراف فشار وارد کند یا به دلیل فشار بر روی دندانهای دیگر، باعث مشکلات جدی شود. جراحی برای خارج کردن دندان عقل نهفته از زیر لثه و یا از داخل استخوان فک انجام میشود.
دندان عقل نیمه نهفت
لازم است که بدانید دندان عقل نیمه نهفت یا partially impacted یک وضعیت است که دندان عقل به طور جزئی از لثه بیرون آمده و به صورت نیمه نهفته در جای خود قرار گرفته است. این وضعیت ممکن است باعث عفونت، درد و مشکلات دیگر شود. جراحی ممکن است برای خارج کردن بخش نیمه نهفته دندان عقل از لثه و یا از داخل استخوان فک انجام شود.
بیشتر بخوانید: عصب کشی دندان عقل
جراحی دندان عقل با لیزر
میتوان عملیات دندان عقل نهفته را با استفاده از لیزر انجام داد. استفاده از تکنولوژی لیزر در عمل دندان عقل نهفته میتواند برخی مزایا و مواردی را که در روشهای سنتی وجود دارد داشته باشد. برخی از مزایای استفاده از لیزر در جراحی دندان عقل نهفته عبارتند از:
کاهش خونریزی
لیزر میتواند باعث کاهش خونریزی در طول جراحی شود که این موضوع میتواند به مراقبتهای پساجراحی و بهبود سریعتر منجر شود.
کاهش درد
برخی از بیماران گزارش دادهاند که جراحی با استفاده از لیزر باعث کاهش درد پس از جراحی شده است.
کاهش التهاب
استفاده از لیزر میتواند به کاهش التهاب و سریعتر بهبودی منجر شود.
حفاظت بیشتر برای بافتهای اطراف
لیزر میتواند بافتهای اطراف را حفظ کند و باعث کاهش آسیب به بافتهای سالم شود.
مطالعه نماید: بهترین دکتر جراحی دندان عقل نهفته غرب تهران
آیا جراحی دندان عقل بیهوشی دارد؟
بله، دندان عقل زیر بیهوشی انجام میشود. بیهوشی برای این نوع جراحی بسیار مهم است تا بیمار احساس درد یا عدم راحتی نکند و دندانپزشک بتواند به راحتی به دندان عقل دسترسی پیدا کند.
در بیشتر موارد، جراحی دندان عقل زیر بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی (موضعی) انجام میشود. در بیهوشی عمومی، بیمار کاملا بیخودی و بیآگاهی است و در بیهوشی موضعی، بیمار هوشیار است اما منطقه مورد جراحی محلیسازی میشود.
مهم است که قبل از جراحی، با دندانپزشک خود در مورد نوع بیهوشی که برای جراحی دندان عقل شما استفاده میشود مشورت کنید و تمامی نکات و موارد مربوط به بیهوشی را با او بررسی کنید.
عوارض احتمالی جراحی دندان عقل
- خونریزی: خونریزی در طول جراحی و چند روز پس از آن اتفاق میافتد. اگر خونریزی به میزان زیادی ادامه داشته باشد باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- عفونت: ممکن است عفونت در ناحیه جراحی ایجاد شود. اگر علائم عفونت مانند تب، تورم شدید یا درد شدید رخ دهد باید به پزشک مراجعه کنید.
- آسیب به دندانها، فک یا عصبها: در حین جراحی، ممکن است دندانها، فک یا عصبها آسیب ببینند. این موارد نادر هستند اما احتمال وقوع آنها وجود دارد.
- تشکیل خوابیدگی: ممکن است در ناحیه جراحی خوابیدگی (تودهای از بافت) تشکیل شود که نیاز به درمان دارد.
- عوارض بیهوشی: اگر جراحی تحت بیهوشی انجام شود، عوارض مرتبط با بیهوشی ممکن است رخ دهد.
مشکلاتی که دندان عقل ایجاد می کنند؟
مشکلاتی که دندان عقل ممکن است ایجاد کند به شرح زیر است:
فشرده شدن و فشار بر دندانهای مجاور:
زمانی که دندان عقل به دلیل فضای محدود در دهان نمیتواند به طور کامل بیرون بیاید، ممکن است باعث فشرده شدن و فشار بر دندانهای مجاور شود که منجر به درد و تورم میشود.
انحراف دندانهای دیگر:
فشار و فشرده شدن دندان عقل ممکن است باعث انحراف دندانهای دیگر شود و تاثیر منفی بر روی تراکم و ترتیب دندانها داشته باشد.
تغییر شکل دهان:
فشرده شدن دندان عقل ممکن است باعث تغییر شکل دهان شود و باعث ایجاد مشکلات زیبایی و عملکردی شود.
تشکیل تودههای بافتی:
در برخی موارد، دندان عقل ممکن است باعث تشکیل تودههای بافتی یا سیستمهای دندانی شود که نیازمند درمان جراحی است.
تغییرات در فک و جوانهها:
فشرده شدن دندان عقل ممکن است باعث تغییرات در فک و جوانهها شود که ممکن است نیازمند درمان جراحی باشد.
عوارض احتمالی جراحی دندان عقل
پس از جراحی ممکن است درد و تورم در ناحیه دندان عقل و حتی در ناحیه گردن و صورت ایجاد شود که ممکن است مدت زمانی متفاوتی برای بهبود کامل داشته باشد.
- خونریزی پس از جراحی دندان عقل اتفاق میافتد. این خونریزی ممکن است مدت زمانی طولانیتر از دیگر جراحیهای دندانپزشکی ادامه داشته باشد.
- در برخی موارد، جراحی دندان عقل ممکن است به عصبها و بافتهای اطراف آسیب برساند که ممکن است منجر به احساس کاهش حساسیت یا تغییرات در حساسیت در ناحیه صورت و دهان شود.
- در برخی موارد، جراحی دندان عقل ممکن است منجر به تشکیل تودههای بافتی یا سیستمهای دندانی شود که نیازمند درمان جراحی بیشتر است.
- جراحی دندان عقل ممکن است به تغییرات در حرکت و ترتیب دندانها و فک منجر شود.
عوارض عدم جراحی دندان عقل
عدم جراحی دندان عقل ممکن است به مشکلات و عوارض مختلفی منجر شود. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد: دندان عقل ممکن است به دلیل فشرده شدن در فضای محدود دهان، به دندانهای اطراف فشار و فشردهتر شود که منجر به درد و ناراحتی شود.
التهاب: دندان عقل که به دلیل عدم جراحی به صورت کامل بروز نکرده باشد، ممکن است باعث التهاب و عفونت در گونه و بافتهای اطراف شود.
تخریب دندانهای اطراف: فشردگی دندان عقل ممکن است باعث فشار و تخریب دندانهای همسایه شود.
تغییر در ترتیب دندانها: فشردگی دندان عقل ممکن است باعث تغییر در ترتیب دندانهای دیگر شود که ممکن است نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشد.
مراقبت های بعد از جراحی
مراقبتهای بعد از جراحی دندان عقل میتواند بهبود سریعتر و به حداقل رساندن عوارض مربوط به جراحی کمک کند. این مراقبتها شامل موارد زیر میشود:
استراحت: پس از جراحی دندان عقل، استراحت کافی و اجتناب از فعالیتهای سنگین میتواند به بهبود سریعتر و کاهش خطر عوارض کمک کند.
مصرف داروها: پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی یا دردآوری تجویز کند که باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.
کنترل خونریزی: برای کنترل خونریزی، باید به دقت دستورات پزشک را دنبال کرده و از استفاده از گاز و پنبه برای فشار دادن روی منطقه جراحی استفاده کرد.
تغذیه مناسب: مصرف مایعات و غذاهای نرم و خنک پس از جراحی میتواند به بهبود سریعتر و کاهش خطر التهاب کمک کند.
اجتناب از سیگار و الکل: مصرف سیگار و الکل پس از جراحی ممکن است به بهبود سریعتر مانع شود. بنابراین، بهتر است از مصرف آنها پس از جراحی خودداری کنید.
بهبودی دندان عقل پس از جراحی چقدر زمان می برد؟
زمان بهبودی دندان عقل پس از جراحی ممکن است بسته به پیچیدگی جراحی، سن، عمومیت و سلامتی شخص متفاوت باشد. اما به طور کلی میتوان گفت که بهبودی دندان عقل پس از جراحی ممکن است تا یک تا دو هفته طول بکشد.
در طول این دوره، ممکن است شما با مواردی مانند تورم، درد، خونریزی و محدودیت در حرکت دهان مواجه شوید. اما با رعایت دقیق مراقبتهای پس از جراحی، این عوارض بهبود خواهند یافت و شما میتوانید به تدریج به وضعیت عادی خود بازگردید.
به هر حال، برای بهبودی کامل و جلوگیری از عوارض بیشتر، مهم است که دستورات پزشک خود را رعایت کرده و در صورت نیاز به مراجعه مجدد به دندانپزشک خود اقدام کنید.
جراحی دندان عقل چقدر طول می کشد و چقدر درد دارد؟
جراحی دندان عقل ممکن است زمان متغیری داشته باشد و بستگی به پیچیدگی موقعیت دندان عقل، تعداد دندانهای عقلی که باید جراحی شوند، تجربه پزشک و سایر عوامل دارد. اما به طور معمول، جراحی دندان عقل تا 30 دقیقه طول میکشد. در موارد پیچیدهتر ممکن است زمان بیشتری نیاز باشد.
در مورد درد، باید گفت که پس از جراحی دندان عقل ممکن است درد و تورم در ناحیه دهان، فک و گردن احساس شود. اما پزشک داروهای ضد درد و ضد التهابی تجویز میکند که به شما کمک میکند درد را کاهش دهید. همچنین، رعایت دقیق دستورات پزشک پس از جراحی میتواند به کاهش درد کمک کند و فرآیند بهبودی را تسریع کند.
با این حال، هر فرد ممکن است به طور متفاوتی به جراحی واکنش نشان دهد. بنابراین، بهتر است با پزشک خود در مورد تجربه ممکن پس از جراحی و مدیریت درد صحبت کنید.
علائم عفونت بعد از کشیدن دندان عقل
عفونت بعد از کشیدن دندان عقل ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد. برخی از علائم شامل موارد زیر میباشد:
درد شدید و تورم:
درد شدید و تورم در ناحیه دندان عقل کشیده شده ممکن است نشانهای از عفونت باشد.
تب:
اگر دچار تب شدید یا تب پایدار بعد از کشیدن دندان عقل شوید، این ممکن است نشانهای از عفونت باشد.
بوی بد دهان یا طعم نامطبوع:
عفونت ممکن است باعث بوی بد دهان یا طعم نامطبوع در دهان شود.
خونریزی یا ترشح:
خونریزی یا ترشح بیش از حد از محل کشیدن دندان عقل نشانهای از عفونت میباشد.
سرفه یا سردرد:
فک
عفونت ممکن است باعث سرفه یا سردرد شود.
بعد از جراحی دندان عقل چه بخوریم؟
بعد از جراحی دندان عقل چه بخوریم؟ بعد از جراحی دندان عقل، ممکن است برای مدتی نیاز به تغذیه مناسب داشته باشید تا بهبودی خود را تسریع دهید و از عوارض پس از جراحی کاسته شود. در این زمان، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مصرف مایعات: پس از جراحی دندان عقل، مصرف مایعات مهم است. آب، آب نبات، سوپ، آبمیوه و چای بدون قند انتخابهای خوبی برای مصرف هستند.
- مصرف مواد نرم: از مصرف مواد نرم مانند پوره میوه، ماست، پودینگ و نوشیدنیهای مایع برای مدتی پس از جراحی دندان عقل بهره ببرید.
- اجتناب از مواد سخت: از مصرف مواد سخت مانند نان تست، خرده نان، مغزها و دانههای کوچک اجتناب کنید تا از آسیب به محل جراحی جلوگیری کنید.
- اجتناب از مواد گرم: از مصرف مواد گرم مانند قهوه، چای گرم، پیتزا و غذاهای داغ خودداری کنید تا از تحریک محل جراحی جلوگیری شود.
- مصرف مکملهای غذایی: ممکن است پزشک به شما توصیه کند که مکملهای غذایی مانند ویتامین C یا کلسیم مصرف کنید تا بهبودی شما را تسریع دهید.
آیا جراحی دندان عقل بیهوشی دارد؟
بله، جراحی دندان عقل زیر بیهوشی انجام میشود. بیهوشی برای این نوع جراحی بسیار مهم است تا بیمار احساس درد یا عدم راحتی نکند و دندانپزشک بتواند به راحتی به دندان عقل دسترسی پیدا کند.
در بیشتر موارد، جراحی دندان عقل زیر بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی (موضعی) انجام میشود. در بیهوشی عمومی، بیمار کاملا بیخودی و بیآگاهی است و در بیهوشی موضعی، بیمار هوشیار است اما منطقه مورد جراحی محلیسازی میشود.
مهم است که قبل از جراحی، با دندانپزشک خود در مورد نوع بیهوشی که برای جراحی دندان عقل شما استفاده میشود مشورت کنید و تمامی نکات و موارد مربوط به بیهوشی را با او بررسی کنید.
تب و لرز بعد از جراحی دندان عقل نشانه چیست؟
تب و لرز بعد از جراحی دندان عقل ممکن است نشانههای عفونت باشند. این علائم ممکن است نشان دهنده این باشند که بدن شما به عفونت پاسخ میدهد. علائم دیگری که ممکن است همراه با تب و لرز باشند عبارتند از:
- قرمزی، گرمی و تورم در محل عمل جراحی
- درد شدید و ناگواری در محل عمل جراحی
- خروج مایعات یا خون از محل عمل جراحی
- بوی نامطبوع یا طعم نامطبوع در دهان
اگر تب و لرز همراه با یک یا چند علامت فوقالذکر را تجربه میکنید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا اوضاع را بررسی کند. ممکن است لازم باشد داروهای ضد التهاب یا ضد حیاتی تجویز شود یا حتی نیاز به دوباره بازدید از جراحی دندان عقل باشد. عدم درمان عفونت میتواند به مشکلات جدیتری مانند عفونت عمیقتر، عفونت خونی یا سایر عوارض جدی منجر شود.
سخن پایانی
در نتیجه، دندان عقل یک فرآیند معمول در زندگی بسیاری از ماست. اگر این جراحی برای شما ضروری است، میتواند به بهبود وضعیت دهان و دندان شما کمک کند. اما قبل از تصمیمگیری برای انجام این جراحی، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه برای شما را انتخاب کنید.
سوالات متداول
1. آیا عمل دندان عقل دردناک است؟
بله، ممکن است جراحی دندان عقل موجب درد و مزاحمت شود. اما با استفاده از داروهای تسکین دهنده و دندانپزشکی مناسب میتوان این درد را کاهش داد.
2. آیا باید پس از عمل دندان عقل تعطیلی کاری داشت؟
بله، برخی از افراد پس از جراحی دندان عقل نیاز به استراحت دارند. این مدت استراحت ممکن است تا چند روز باشد و بسته به پیچیدگی جراحی و وضعیت فرد متفاوت است.
3. آیا بعد از عمل دندان عقل نیاز به تغییر در رژیم غذایی داریم؟
بله، پس از عمل دندان عقل ممکن است نیاز به تغییراتی در رژیم غذایی داشته باشید. از مصرف غذاهای نرم و مایع، جلوگیری از استفاده از خوراکیهای سخت و له کننده و مصرف غذاهای خنک و خوراکیهای ضد التهاب میتواند به بهبودی سریعتر شما کمک کند.